Εκτός από τη διαμόρφωση του εδάφους, ο Μάρκος είχε με το μέρος του κι όλη τη σλαβόφωνη μειονότητα της Ελλάδας. Στηριζόμενος σ' όλους αυτούς τους παράγοντες ο Μάρκος, ύστερα από διαταγή του Κρεμλίνου, εξαπέλυσε τον Σεπτέμβριο του 1947 την περίφημη επίθεση κατά της Κόνιτσας, με τη βλέψη να την καταστήσει έδρα της "κυβέρνησης των βουνών" και βάση για την προετοιμασία του χαριστικού χτυπήματος κατά της κυβέρνησης των Αθηνών.
Ως αρχηγός της υγειονομικής υπηρεσίας, δεν είχα κανένα ρόλο στη μάχη της Κόνιτσας. Οι αντάρτες δεν είχαν στη μάχη αυτή τραυματίες. Είχαν μόνο νεκρούς. Δεν μου έφεραν κανένα τραυματία.
Κατά τη διάρκεια της μάχης, μαζί με τον Λάντστρομ κάναμε ένα γύρο στην Κόνιτσα. Στην αγορά είδαμε τα πτώματα 200 Ελλήνων χωροφυλάκων, που οι αντάρτες, όταν έπεσαν στα χέρια τους, τους είχαν κόψει τη γλώσσα. Από τα σπίτια έβγαιναν σπαρακτικές κραυγές γυναικόπαιδων που καλούσαν σε βοήθεια. Στους στενούς δρόμους γύριζαν μεθυσμένοι αντάρτες.
Από ένα σπίτι βγήκε ένας από τους Τσάμηδες, που είχαν ακολουθήσει τους αντάρτες, μόνο και μόνο για να επιδοθούν σε λεηλασία. Όποιον συναντούσαν στον δρόμο τους, ακόμη και γριές και παιδιά, τους έσφαζαν. Ο γέρο-Τσάμης ήταν φορτωμένος με κολλιέδες από χάντρες που είχε πάρει μέσα από το σπίτι και που - ειρήσθω εν παρόδω - δεν είχαν καμιά ιδιαίτερη αξία. Προφανώς δεν είχε βρει τίποτε άλλο να πάρει. Τον είχαν προλάβει άλλοι. Μόλις μας είδε, από κεκτημένη ταχύτητα, μας σημάδεψε με την καραμπίνα του για να μας σκοτώσει. Ο Λάντστρομ έβγαλε το περίστροφο του και τον πυροβόλησε. Ο Τσάμης έπεσε νεκρός. Έπεσε μονοκόμματα και το σώμα του χτύπησε βαριά στις πέτρες του δρόμου.
 |
| Πυρομαχικά πολυβόλου Βουλγαρικής κατασκευής, χρησιμοποιούμενα υπό των κομμουνιστοσυμμοριτών, φέροντα επί του κιβωτίου των την ένδειξη παραγωγής των (Καζανλίκ Βουλγαρίας), περιελθόντα εις χείρας του Ελληνικού στρατού την 10ην Δεκεμβρίου 1947, πλησίον του Διπλοχωρίου Δράμας. |
Όπως προέβλεπε η συμφωνία του Πετριτσίου, αμέσως μετά την κατάληψη της Κόνιτσας η "κυβέρνηση των βουνών" θα αναγνωριζόταν από τη Σοβιετική Ένωση και τους δορυφόρους.
Τα σχέδια τους αυτά ανατράπηκαν. Ο Μάρκος έχασε τη μάχη της Κόνιτσας και την Κόνιτσα. Μαζί με ομάδες ανταρτών του ο "στρατηγός Μάρκος" τράπηκε προς τα αλβανικά σύνορα.
Δεν πέρασε πολύς καιρός και μάθαινα ότι η Μόσχα είχε εγκαταλείψει τον Μάρκο.
Ήρθαν κακές μέρες, ιδίως για εμάς "λεγεωνάριους". Διάφορες φήμες κυκλοφορούσαν. Μιλούσαν για ένα νέο πόλεμο στη Γερμανία, έλεγαν πως οι Ρώσοι είχαν κι ατομικές βόμβες, παρίσταναν την Ιταλία Γαλλία σε παραμονές επανάστασης. Η μια φήμη μη διαδεχόταν την άλλη.
Ύστερα από την αποτυχία της Κόνιτσας τα πολεμοφόδια και τα τρόφιμα παρέχονταν με το σταγονόμετρο σ' ένα μέτωπο 500 χιλιομέτρων. Οι ενισχύσεις σε έμψυχο υλικό έλειπαν τελείως και όσο προχωρούσε ο χειμώνας, το ηθικό των συμμοριτών έπεφτε. Και να συλλογιζόμουν ότι σύμφωνα με τις υποσχέσεις που μας έδιναν τόσο καιρό, εκείνη την εποχή έπρεπε να είμαστε ελεύθεροι πολίτες στη Θεσσαλονίκη ή να λιαζόμαστε στην Αθήνα!..
Αλλά όταν γύρισε από τη Μόσχα ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, σημειώθηκε απότομη στροφή στα κέφια του πολιτικού μας επιτρόπου. Από τη μια μέρα στην άλλη, χωρίς να το καταλάβω, μεταφέρθηκε τότε στο κέντρο κατασκοπείας της Γευγελής επί της σιδηροδρομικής γραμμής Σκοπίων - Θεσσαλονίκης. Το κέντρο αυτό μετά το ρήγμα Τίτο και Κομινφόρμ μεταφέρθηκε στο Πετρίτσι. Το κέντρο της βαρύτητας για τη σοβιετική πολιτική, μετά τη διακήρυξη του Προέδρου Τρούμαν περί παροχής ειδικής βοήθειας προς την Ελλάδα και την Τουρκία, μετατοπίστηκε προς τη Γερμανία και την Κίνα, όπου την εποχή εκείνη προσφέρονταν καλύτερες δυνατό τες για τον "ψυχρό πόλεμο" κατά της Δύσης, Μάρκος έλαβε τη διαταγή όπως με τα μέσα που είχε στη διάθεση του, καταστήσει τη χώρα ηθικώς και υλικώς ώριμη για μια εξέγερση. Ταυτόχρονα η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Τσεχοσλοβακία, η Γιουγκοσλαβία και η Αλβανία κλήθηκαν με ειδική διαταγή Ζντάνωφ να εφοδιάζουν αδιάκοπα τις δυνάμεις του Μάρκου με όπλα, πυρομαχικά και ζωοτροφές, όχι όμως και με "λεγεωνάριους". Το κέντρο όπου με έστειλαν, γνωστό ως κέντρο-"D", είχε τέσσερα τμήματα: Στρατιωτική κατασκοπεία, οικονομική κατασκοπεία, σαμποτάζ και προπαγάνδα. Αρχηγός του τμήματος στρατιωτικής κατασκοπείας ήταν ο υπολοχαγός Κονταλίδης, που μιλούσε ευχερώς πέντε γλώσσες και είχε εξαιρετικές ικανότητες. Η οικονομική κατασκοπεία ήταν στα χέρια ενός να κομμουνιστή Καρρόβη. Επικεφαλής του τμήματος σαμποτάζ ήταν ο λοχαγός Πόρεφ. Η προπαγάνδα βρισκόταν στα χέρια κάποιου Σιπάκη. Κάθε τμήμα χωριζόταν σε κλάδους, επικεφαλής των οποίων βρίσκονταν έμπιστα μέλη του κόμματος. Τρία ρωσικά τμήματα, τα "Βατού", "Ελίστα" και "Οδησσός", είχαν απευθείας εξάρτηση από τον Ρώσο στρατηγό - ακόλουθο της σοβιετικής πρεσβείας στο Βελιγράδι και σχημάτιζαν την κορυφή της πυραμίδας της οργάνωσης. Το κέντρο βρισκόταν στο βόρειο μέρος της κοιλάδας του Αξιού, σε μια βραχώδη περιοχή. Τα διάφορα τμήματα ήταν εγκαταστημένα μέσα σε σπήλαια των βράχων, που τα είχαν σκάψει Γερμανοί στρατιώτες από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο.