Είναι απολύτως βέβαιον, ότι o Ζαχαριάδης, ολίγες μόνον ημέρας από της εσπέρας της 4ης Αυγούστου 1936 και τις αιφνιδιαστικές συλλήψεις μεσαίων κυρίως στελεχών κατόρθωσε, δια των προκαθορισμένων υπό του Παρανόμου Μηχανισμού να επικοινωνήσει με ορισμένα μέλη του Π.Γ. και της Κ.Ε., άρχισε δε πάραυτα την προσπάθεια ανασυγκροτήσεως κυρίως του καθοδηγητικού μηχανισμού του κόμματος.
|
ΜΗΤΛΑΣ ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ Σημαίνον στέλεχος του Κ. Κ.Ε. Μετά τη σύλληψη του υπό της Γενικής Ασφαλείας Αθηνών μετεστράφη, απεκάλυψε τα πάντα, παρέδωσε το αρχείο του: Κ.Κ.Ε. και ετέθη εις την διάθεση των αρχών. |
Αρκετά μεταμφιεσμένος και άγνωστος εν πολλοίς εις τη μεγάλη μάζα των αστυνομικών υπαλλήλων, άρχισε να κινείται δια τις απαραιτήτους επαφές, λαμβάνων τα απαιτούμενα συνωμοτικά μέτρα. Περίπτωσις συλλήψεως του θα ήτο δυνατή, μόνον δια καταδόσεως, πράγμα αφάνταστα δύσκολο, δεδομένου ότι ο κύκλος επαφών του αρχηγού του ΚΚΕ περιλάμβανε μόνον ανώτατα στελέχη, κατά τεκμήριο ανώτερα πάσης υποψίας, Ως εκ τούτου, η σύλληψη του Ζαχαριάδη δέον να αξιολογηθεί ως το σοβαρότερο πλήγμα κατά του ΚΚΕ, αφ' ενός, λόγω της ηγετικής (είτε το θέλομε, είτε όχι) αξίας του και του συγκεντρωτικού δικτατορικού τρόπου διοικήσεως υπ' αυτού του Κόμματος και, αφ' ετέρου, του σοβαρού ψυχολογικού αντίκτυπου επί των στελεχών, των μελών του κόμματος, αλλά και της καθ' οιανδήποτε τρόπον επηρεασθείσης υπ' αυτού μάζας. Ο χαλύβδινος, σταλινικός, συνεκτικός, οργανωτικός σκελετός του Κόμματος διεσπάτο, παραλλήλως δε, ένας θρύλος κατέρρεε.
Βεβαίως, ή σύλληψη του, πλην των ως άνω επιπτώσεων, δεν ήτο δυνατόν να έχει ετέρας, κυρίως δε την επιδιωκομένην διείσδυσιν των Αρχών Ασφαλείας εις τον οργανωτικό μηχανισμό του Κόμματος, διότι, ως είναι φυσικό, ο αρχιεπαγγελματίας επαναστάτης αρχηγός του ΚΚΕ, δεν επρόκειτο να «σπάσει» και να καταδώσει εις τις Αρχές τους συνεργάτες του.
Μία μεγάλη επιτυχία της Γενικής Ασφαλείας Αθηνών έδωσε την ευκαιρία διεισδύσεως όχι μόνον εις τον καθοδηγητικό μηχανισμό του Κόμματος, αλλά και εις τον τοιούτον της Στρατιωτικής Οργανώσεως του. Τίτο ή σύλληψη του ανωτάτου στελέχους ΜΗΤΛΑ Τηλεμάχου (ψευδώνυμο Αλέκος), εκ Τρικάλων Θεσσαλίας, όστις είχε διατελέσει αναπληρωματικό μέλος της Κ.Ε., εφύλασσε (=έκρυπτε) το Αρχείο του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ και είχε τις συνδέσεις με τους υπευθύνους των κατά τόπους στρατιωτικών οργανώσεων και τους υπευθύνους των Κομματικών Οργανώσεων Πόλεων και Περιοχών. Σύλληψη απλώς ενός στελέχους, όσον υψηλά και αν ίσταται εις την κομματική Ιεραρχία, δεν είναι πλήγμα προς θάνατον δι' εν Κομμουνιστικό Κόμμα. Επέρχεται προς στιγμήν ανωμαλία και αναταραχή, αλλά συντόμως ο μηχανισμός καθοδηγήσεως προωθεί έτερον στέλεχος. Αξία η σύλληψη έχει εις δύο κυρίως περιπτώσεις: Πρώτον εάν, δια της συλλήψεως, εις το κενωθέν «Πόστο» προωθηθεί πράκτωρ μας και δεύτερον εάν, δια της καταλλήλου μεταχειρίσεως, ο συλληφθείς προσφερθεί προς συνεργασία και αξιοποιηθεί καταλλήλως. Ούτως, η εξιστόρηση της περιπτώσεως Μήτλα, αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον και περιποιεί τιμήν (όπως εν συνεχεία θα ίδωμεν και έτεραι, όμοιοι περιπτώσεις) εις τα αστυνομικά όργανα, άτινα, δια της πείρας, της υπομονής και επιμονής των, πέτυχαν τούτο.
Ο Μήτλας, ως προανεφέρθει, δια της αναθέσεως εις αυτόν των επαφών μετά των υπευθύνων των κομματικών οργανώσεων πόλεων και περιοχών, ως και των υπευθύνων των κομματικών οργανώσεων εις τις ένοπλους δυνάμεις, οίτινες, εν πολλοίς, ήσαν αυτοί ούτοι οι γραμματείς των Κ.Ο. Πόλεων και Περιοχών, της γνώσεως του τρόπου επαφής και των συνθηματικών στοιχείων, προσέτι δε, της διαφυλάξεως υπ' αυτού του Αρχείου του Πολιτικού Γραφείου του Κόμματος καθίστατο γνώστης πραγμάτων πού δεν γνώριζε ούτε ο ίδιος ο Ζαχαριάδης.
Εισελθών εις την παρανομία, εγκατεστάθη εις οικία της οδού Αλεξάνδρειας, όπισθεν Σταθμού Λαρίσης, υπό το ψευδώνυμο Παπαδόπουλος και ως επαγγελόμενος, δήθεν, τον πλασιέ. Τον Οκτώβριο του 1936 συνελήφθη υπό της Γενικής Ασφαλείας Αθηνών. Η διορατικότης οργάνου της, το οποίο ανακάλυψε, εντός των σιδηρών κοιλοτήτων της κλίνης του συλληφθέντος, τους συνθηματικούς παρανόμους κώδικας, εγγεγραμμένους εις λεπτότατα φύλλα τσιγαρόχαρτου και η εν συνεχεία, προσπάθεια του συνεργείου των αξιωματικών, υπό τους Παξινόν και Χαραλαμπίδην, έσχον ευτυχή αποτελέσματα. Ο Μήτλας μετεστράφη, απεκάλυψε τα πάντα, παρέδωσε το αρχείο και ετέθη εις την διάθεση των Αρχών. Προς τούτο, μετήχθη εις φυλακάς και εσκηνοθετήθη απόδραση του, ριφθέντων μάλιστα και αρκετών πυροβολισμών. Ο Ζαχαριάδης, όστις γνώριζε ποια μυστικά κατείχε ο έμπιστος του Μήτλας, ευρίσκετο εν απομονώσει και δεν επληροφορήθη καν την σύλληψη του.