Όταν, το πρώτον, ενεφανίσθησαν τα ένοπλα ανταρτικά τμήματα του Ε.Λ.Α.Σ. ενθουσίαζαν τόσον τους κατοίκους, των διαφόρων χωρίων εκ των οποίων διήρχοντο, όσον και τους εκεί ευρισκομένους άνδρας των Σταθμών Χωροφυλακής, οι οποίοι όχι μόνον τα έβλεπαν και τα καμάρωναν ως εθνικοαπλευθερωτικά τμήματα, αλλά και παρείχαν προς αυτά κάθε δυνατή βοήθεια (πχ πληροφορίας επί των κινήσεων του εχθρού, καταγραφή του υπάρχοντος οπλισμού εις χείρας κατοίκων της περιοχής των κλπ). Εν τούτοις βραδύτερο ο ΕΛΑΣ., πριν ακόμα αναλάβει επιθέσεις εναντίον διαφόρων εθνικών ανταρτικών ομάδων, πρώτα, άρχισε αυτές εναντίον των Σταθμών Χωροφυλακής. Τούτο δε διότι αφ' ενός τους θεωρούσε του λοιπού ως εμπόδιο εις την πραγματοποίηση του σκοπού του, αφ’ ετέρου δε, δια την αφαίρεση του οπλισμού των ανδρών, και με αυτόν εξοπλισμό οπαδών του ΕΛΑΣ.
Οι Σταθμοί Χωροφυλακής, λόγω της μικρής των αφ' ενός δυνάμεως 4-6 ανδρών μεμονωμένων και άνευ πιθανής βοηθείας, αφ' ετέρου δεχόμενοι αιφνιδιαστική, καλώς προπαρασκευασμένη επίθεση, εις την οποίαν ως επί το πλείστον συμμετείχαν και κάτοικοι του χωρίου, μυημένοι εις την της οργάνωση του Ε.Α.Μ. ως ήταν φυσικό, υπέκυπταν.
Οι άνδρες, συλλαμβανόμενοι υπό του ΕΛΑΣ. ή εξετελούντο εφ' όσον προέβαλαν αντίσταση, ή εξηναγκάζοντο να προχωρήσουν εις τον ΕΛΑΣ Ενίοτε μερικοί των ανδρών, κατόρθωναν να διαφύγουν την σύλληψη των και από τόπου εις τόπον, μετά μυρίων προφυλάξεων, έφθαναν εις τα αστικά κέντρα, εις τας διοικήσεις χωροφυλακής, όπου υπήρχε ακόμη ασφάλεια. Μετά την διάλυση, υπό του ΕΛΑΣ, των διαφόρων ανταρτικών εθνικών ομάδων εξαπολύθηκε αφάνταστος τρομοκρατία κατά των μη οπαδών του Ε.Α.Μ.. Τους πάντες οι οπαδοί του Ε.Α.Μ.- Ε.Λ.Α.Σ. εφ' όσον δεν ανήκον εις την οργάνωση των, τους θεωρούσαν ως προδότες, και ως τοιούτους τους αντιμετώπιζαν.
Δια της ενόπλου οργανώσεως Ο.Π.Λ.Α. (Οργάνωσις Προστασίας Λαϊκού Αγώνος) προέβαιναν εις συλλήψεις και εκτελέσεις προσώπων ασκούντων κάποια τίνα επιρροή εις τους συμπατριώτες των. Δια του τρόπου τούτου αφ' ενός απηλλάσσοντο αντιδραστικών δι' αυτούς προσώπων, αυτών συλλαμβανομένων ή και φονευμένων, ευμενή όμως επί των οπαδών του Ε.Α.Μ.- Ε.Λ.Α.Σ.. Τούτο ασφαλώς απετέλει αμφίστομο μάχαιρα Δημιούργούσε επίσης το μίσος εναντίον του Ε.Α.Μ. και συνεπώς την επιδίωξη ευκαιρίας εκδικήσεως.
Το Ε.Α.Μ. προέβαινε εις πυρπολήσεις οικιών εθνικοφρόνων κατοίκων, κατέστρεφε ακόμη κοινωνικά ιδρύματα και έργα κοινής ωφέλειας (σχολεία, εκκλησίες) ωσάν και αυτά να αντιδρούσαν εις τους σκοπούς του.
Ο Κ. Λογοθετόπουλος ως πρόεδρος της τότε Ελληνικής Κυβέρνησε ως εις διάγγελμα του την 30-1-1943 προς τον Ελληνικό Λαό, σχετικώς με την ΕΑΜοκομμουνιστική ανταρσία, δια την εποχή εκείνη, μεταξύ των άλλων έλεγε:
"Μια ομάς κουφών ανδρών οι οποίοι επιδιωκούσι την εύκολον και άφθονον ευδοκίμησιν και οι οποίοι αυτοεχειροτονήθησαν αντάρται λυμαίνοντο την ύπαιθρον χώραν εν ονόματι, δήθεν, της ανεξαρτησίας της πατρίδας. Υπό το πρόσχημα ενός πατριωτικού αγώνος ληστεύουν τους ποιμένας, λεηλατούν τους γεωργούς, καίουν τας αγροικίας, απογυμνώνουν τους ταξιδιώτες και τρομοκρατούν τας πλέον απομεμακρυσμένες ορεινές περιοχές".
Άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας σε δράση εναντίον κομμουνιστών |
Ο Γεώργιος Παπανδρέου, εις το βιβλίο του "Η Απελευθέρωσις της Ελλάδος" δεχόμενος το Κ.Κ.Ε. ως ηγετική δύναμη του Ε.Α.Μ.- Ε.Λ.Α.Σ. περιγράφων τους απωτέρους μετακατοχικούς σκοπούς του, αναφέρεται εις το γεγονός ότι στην ύπαιθρο τα ανταρτικά σώματα του Ε.Λ.Α.Σ. καταργούσαν τις τοπικές αρχές, ακόμη και την ειρηνοδειακή δικαιοσύνην, οι και εγκαθίστων σοβιέτ. Καθώς επίσης και το γεγονός ότι αφόπλιζαν συστηματικώς τα άλλα Εθνικά Σώματα δια να διατηρήσουν την μονοπώληση της υλικής ενόπλου δυνάμεως, την οποίαν να χρησιμοποιήσουν δια την επιβολή της κυβερνήσεως του Ε.Α.Μ.- δηλαδή του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Ακόμη, και όσοι των κατοίκων έτυχε να έχουν αδελφούς ή υιούς, ή απλώς συγγενείς αξιωματικούς ή οπλίτες υπηρετούντες εις τα σώματα ασφαλείας τους έτασσαν προθεσμία, εντός της οποίας όφειλαν να πιέσουν τούτους όπως εγκαταλείψουν τας θέσεις των και ενταχθούν εις τον Ε.Λ.Α.Σ. άλλως εθεωρούντο προδότες, συνελαμβάνοντο και ωδηγούντο εις στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Πόσοι γέροντες γονείς συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα όπου υπέφεραν στερήσεις κακουχίας με μοναδικό των αμάρτημα, διότι το παιδί των, έφυγε από την ζωή του χωριού και έτυχε να υπηρετεί εις την Αστυνομία Πόλεων, ή την χωροφυλακή ή και εις την Πυροσβεστική υπηρεσία.
Την υπό του Ε.Α.Μ.- Ε.Λ.Α.Σ. ασκούμενη εν Ελλάδι τρομοκρατία, περιέγραψε λίαν εκτενώς ο Γεώργιος Παπανδρέου, ως πρωθυπουργός της κυβερνήσεως του εξωτερικού κατά την εναρκτήριο ομιλία την 17-5-44, εις το Συνέδριο ντου Λιβάνου, ενώπιον των αντιπροσωπειών των διαφόρων πολιτικών Κομμάτων της Ελλάδος, ως και των ανταρτικών σωμάτων, ειπών μεταξύ των άλλων.
"Παλαιόν παράδειγμα ο παριστάμενος συνταγματάρχης
Σαράφης και πρόσφατον ο απουσιάζων Συνταγματάρχης Ψαρρός επεδίωξε την
τρομοκράτησιν και την εξόντωσιν των αντιπάλων του... Οι αντίπαλοι του Ε.Α.Μ.
εθεωρήθησαν εχθροί της Πατρίδος".
"Με την τρομοκρατικήν αυτήν δράσιν του ΕΑ.Μ. - ΕΛΑ.Σ. εδημιουργήθη δυστυχώς το ψυχολογικόν κλίμα, το οποίον επέτρεψεν εις τους Γερμανούς να επιτύχουν εις το τρίτον έτος της δουλείας ότι δεν είχον κατορθώσει κατά τα δύο πρώτα έτη -την κατασκευήν των Ταγμάτων Ασφαλείας, προορισμός των οποίων είναι ο εμφύλιος πόλεμος.
"Τοιουτοτρόπως εδημιουργήθη φαύλος κύκλος εντός του οποίου δοκιμάζεται ο λαός μας. Αντάρτικα σώματα, εθνικαί οργανώσεις και Τάγματα Ασφαλείας εξουδετερώνονται αμοιβαίως...".
"Αυτός είναι ο φαύλος κύκλος από τον οποίον οφείλομεν το ταχύτερον να εξέλθωμεν. Και προς τούτο εις μόνον υπάρχει τρόπος. Η κατάργησις του ταξικού στρατού και η δημιουργία Εθνικού Στρατού... Όταν όμως σχηματισθή εθνικός στρατός, όταν η τρομοκρατία εις την ελληνικήν ύπαιθρον καταργηθή, και αποκατασταθή πλήρως η προσωπική ασφάλεια και η πολιτική ελευθερία, τότε όχι μόνον καθίσταται αδύνατος η περαιτέρω αύξησις των Ταγμάτων Ασφαλείας, αλλά καθίσταται ασφαλής και η αχρήστευαις των υφισταμένων. Διότι δεν θα υπάρχη 'Ελλην ο οποίος θα διενοείτο να τεθή αντιμέτωπος Ελληνικού Στρατού, υπακούοντος εις τας διαταγάς όχι οργανώσεων, κομμάτων και τάξεων, αλλά της ενιαίας πατρίδας. Αυτό είναι το συμπέρασμα εις το οποίον οδηγεί η αντικειμενική εκτίμησις της σημερινής καταστάσεως".
Συνεχίζων ο Γ. Παπανδρέου εις άλλη περικοπήν της ομιλίας είπεν.
"Οφείλομεν να ομιλήσωμεν ειλικρινώς και απεριφράστως. Εάν το ΕΑ.Μ το οποίον αρχικώς με το σύνθημα της απελευθερώσεως έχει συγκινήσει ευρύτατα στρώματα τον λαού, και έχει προκαλέσει τον ενθουσιασμόν της νεότητος, τον οποίον όμως σήμερον, μετά την αποκάλυψιν των πολιτικών τον σκοπών και την χρησιμοποίησιν των μέσων της τρομοκρατίας, αποτελεί μίαν μικράν οργανωμένην και ένοπλον μειοψηφίαν απέναντι της μεγάλης ανόργανου και αφοπλισμένης πλειοψηφίας του Ελληνικού λαού, εάν λοιπόν το ΕΑ.Μ. έχη την πρόθεσιν να χρησιμοποίηση την υλική του δύναμη την οποία απέκτησε χάρις στον πατριωτισμόν του λαού και την επικουρία των συμμάχων μας, ως όργανο εμφυλίου πολέμου και εξοντώσεως των αντιπάλων του και αύριο μετά το πέρας του πολέμου υπό το ψευδώνυμο της Λαϊκής Δημοκρατίας ως όργανον Δυναμικής επικρατήσεως επί της πλειοψηφίας του Ελληνικού λαού, τότε βεβαίως δεν υπάρχει στάδιον συνεννοήσεως. Το καθήκον μας τότε είναι να συναγείρωμεν το έθνος και να επικαλεσθώμεν την επικουρίαν όλων των μεγάλων συμμάχων μας και των κυβερνήσεων και της δημοσίας των γνώμης εις τον διπλούν αγώνα και κατά του εξωτερικού εισβολέως και κατά του εσωτερικού εχθρού. Διότι ο Ελληνικός λαός δεν κάμνει επιλογήν τυράννων. Αρνείται την τυραννίαν".
Η κατάστασις απέβαινε αφόρητος, όχι μόνον εις τα χωρία τα οποία το Ε.Α.Μ. δια του Ε.Λ.Α.Σ. έλεγχε απολύτως εκτός ορισμένων χωρίων, τα οποία ευρίσκοντο εις περιοχές ελεγχόμενες υπό άλλων οργανώσεων, ως εκείνης του Ε.Δ.Ε.Σ. αλλά και εις αυτές ακόμη τις πόλεις, εις τα αστικά κέντρα όπου δια της Ο.Π.Λ.Α. ασκείτο ανεκδιήγητος τρομοκρατία.
Ο Ιωάννης Ράλλης πρωθυπουργός της Ελλάδος επί κατοχής, απολογούμενος ενώπιον του ειδικού δικαστηρίου εις το οποίον παρεπέμφθη να δικαστεί μεταξύ των άλλων είπε:
"Η αναρχία εδέσποζε της χώρας όλης. Αι πρόοδοι των ανατρεπτικών στοιχείων ήσαν καταφανείς. Τα θεμέλια του κοινωνικού μας καθεστώτος εσείοντο. Έπρεπε το Κράτος να προπαρασκευασθή δια την άμυναν του, εάν ήθελε να ζήση".
Η κυβέρνηση της κατεχόμενης Ελλάδος, όφειλε να προστατεύσει τον κινδυνεύοντα λαό, να αντίδραση κατά των ενεργειών των Ε.Α.Μ.- Ε.ΛΑ.Σ. και Ο.Π.Λ.Α.. Εκτός τούτου, διαβλέπουσα, ότι οι οργανώσεις αυτές κατά τον χρόνο, που θα μεσολαβούσε, από της αποχωρήσεως των στρατευμάτων κατοχής, μέχρις αφίξεως των στρατευμάτων της Ελληνικής κυβερνήσεως εκ του εξωτερικού, δεδομένου ότι δεν θα υπήρχε ένοπλο τμήμα δια να αντιδράσει, θα κατελάμβαναν την αρχήν και θα ανακήρυσσαν την δικτατορία του προλεταριάτου, δια να αποτρέψει τούτο και δια να προστατεύσει τον εθνικόφρονα πληθυσμό, προέβη εις την ίδρυση Ταγμάτων Ευζώνων.