ΕΞΟΡΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΟΛΕΜΟ

Με το τέλος του πολέμου, υπήρχαν 25.000 Λετονοί στο Γερμανικό Στρατό στη δύση. Οι περισσότεροι έμειναν εκεί, αλλά 3.600 γύρισαν στη Λετονία οπότε και φυλακίστηκαν σε «στρατόπεδα αναμόρφωσης» σε διάφορα μέρη της ΕΣΣΔ. Αυτοί που έμειναν στη Γερμανία δικάστηκαν και ελευθερώθηκαν κάτω από πολύ καλύτερες συνθήκες από του Γάλλους Άγγλους και Αμερικανούς που τους συνέλαβαν. Περίπου 300 Λετονοί στρατιώτες ζήτησαν άσυλο στη Σουηδία. Η Σουηδική Κυβέρνηση υποχώρησε στις αιτήσεις των Σοβιετικών να επιστραφεί όλο το στρατιωτικό προσωπικό που έφυγε στη Σουηδία μετά τις 8 Μαΐου μαζί και 130 Λετονοί. Οι Λετονοί στρατιώτες αντιστάθηκαν με απόγνωση. Δύο αυτοκτόνησαν. Η κοινή γνώμη της Σουηδίας γενικά ήταν αντίθετη στην απόφαση, αλλά τον Ιανουάριο του 1946 η Σουηδική Κυβέρνηση απέλασε στην ΕΣΣΔ 130 Λετονούς, 9 Λιθουανούς και 7 Εσθονούς στρατιώτες. Στη Σοβιετική Ένωση υπέστησαν διάφορες μορφές βασανιστηρίων, 23 εκτοπίστηκαν στα Gulag. Το 1994 η Σουηδία κατόπιν εορτής εξέφρασε τη λύπη της για αυτή της τη πράξη και προσκάλεσε τους επιζήσαντες για μια επίσκεψη.

Τα κρατητήρια της Cheka στη Ρίγα

Στη Γιάλτα συμφωνήθηκε οι Σοβιετικοί πολίτες να επιστρέψουν στην ΕΣΣΔ. Η Σοβιετική Κυβέρνηση θεωρούσε όλους τους κατοίκους της Βαλτικής σαν Σοβιετικούς πολίτες. Οι Δυτικές δυνάμεις, όμως, τους θεωρούσαν σαν πρόσωπα «συζητούμενης υπηκοότητας». Στο μπέρδεμα αμέσως μετά το πόλεμο, πολλοί Λετονοί φυγάδες γύρισαν με τη βία στους Σοβιετικούς. Οι επιστρέψαντες Λετονοί ήταν υποκείμενα ανακρίσεων και στενής παρακολούθησης. Τα ονόματα τους ήταν στους φακέλους της Cheka. Πολλοί δεν επιτρεπόταν να δουλέψουν στα επαγγέλματα τους ή δεν τους επιτρεπότανε να ζήσουν σε μεγάλες πόλεις. Αυτοί που κρινόντουσαν «αδιόρθωτοι» στελνόντουσαν στα Gulag. Μια προπαγανδιστική εκστρατεία για να πεισθούν περισσότεροι φυγάδες να γυρίσουν στη Σοβιετική Λετονία συνεχίστηκε μέχρι το 1950, αλλά ήταν τελείως αποτυχημένη.