ΝΕΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ

    Αγαπητέ Κε Καρατάσο,

    Αυτήν την στιγμήν ισχυραί βουλγαρικαί δυνάμεις με κτυπούν πανταχόθεν. Αν δεν θέλετε να μας ενισχύσετε, τουλάχιστον μη μου αποκόπτετε το δρομολόγιον συμπτύξεως προς Κρούσια. Δεν είναι έντιμον, Έλληνες από κοινού με Βουλγάρους να κτυπούν Έλληνας. Αυτή είναι η συμφιλίωσις πού θα κάμωμεν; Διέταξα τας δυνάμεις μου να συμπτυχθούν και αναμένω απάντησίν σας.

    Καλή λευτεριά Κ. Μήτσου.

    Υ.Γ. Από την μάχην του Βουρλάν, κρατώ 12 αιχμαλώτους σας, οι όποιοι θα είναι υπεύθυνοι διά την ζωήν του αποστελλομένου κήρυκος.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    Πράγματι διέταξα τον Γαβριηλίδην να υποχώρηση αμέσως προς τας αρχικάς του θέσεις και να διευκολύνη τον Μπουρλήν όπως φθάση εις τον αρχηγόν του ΕΛΑΣ.

    Ο Μπουρλής πράγματι έφθασεν εις τον αρχηγόν του ΕΛΑΣ και του ενεχείρησε την επιστολήν μου. Την ανέγνωσεν ο Καρατάσος, εγέλασε σαρκαστικά, φώναξε και άλλους βαθμοφόρους του και είπε : «Ελάτε συναγωνιστές να «θραύσωμεν» πλάκα με τις ελληνικούρες του Μήτσου».

    Υπό τας συνθήκας αυτάς, αι εθνικαί ομάδες ευρέθησαν εγκλωβισμένοι. Διετάχθη ο ανθυπασπιστής Κουτσαμπέλας να ενεργήση πλευρικήν αντεπίθεσιν κατά των Βουλγάρων, εξεδηλώθη δε άλλη αντεπίθεσις κατά μέτωπον υπό των ομάδων Τζαμαλούκα, διά να δημιουργήσωμεν ρήγμα εις το βουλγαρικόν μέτωπον, ίνα δι' αυτού κατευθυνθώμεν πρός Θεοδοσία-Ριζιανά.

    Με εξαιρετικήν ταχύτητα ό ανθυπασπιστής Χωροφυλακής Κουτσαμπέλας Χρήστος ευρέθη εις τα νώτα του σταθμού διοικήσεως του βουλγαρικού τάγματος. Ο επιλοχίας Δαμιανίδης Αντώνιος και ο χωροφύλαξ Αγγελάκης Έμμ. αψηφίσαντες κάθε κίνδυνον, ώρμησαν κατά του βουλγάρικου σταθμού διοικήσεως και εξ εγγυτάτης αποστάσεως εφόνευσαν δύο. Οι υπόλοιποι, είς ταγματάρχης, είς υπολοχαγός και 6 στρατιώται, ευρεθέντες εντός θανάσιμου κλοιού, παρεδόθησαν και εντός ολίγων λεπτών ωδηγήθησαν ενώπιον μου.

    Οι Βούλγαροι αξιωματικοί, παρά τον πανικόν που τους κατείχε, δεν παρέλειψαν να εκφράσωσι τον θαυμασμόν των, διά τον αντάρτην χωροφύλακα Αγγελάκην, του οποίου η χλαίνη εις πολλά σημεία ήτο διάτρητος από τας εχθρικάς σφαίρας.

Εδήλωσα εις τον Βούλγαρον ταγματάρχην, ότι εντός ημισείας ώρας θα απέθνησκεν, αν δεν υπεχώρουν αι δυνάμεις του και τον διέταξα να δώση αμέσως διαταγήν.

    Πράγματι, την ιδίαν στιγμήν Βούλγαρος αξιωματικός συνέταξε μίαν διαταγήν, η οποία δι' ενός των αιχμαλώτων στρατιωτών του απεστάλη προς αξιωματικόν του. Μετά ημισείαν ώραν περίπου, οι Βούλγαροι κατέπαυσαν τα πυρά και υπεχώρησαν προς Ξυλούπολιν.

Κατά την μάχην αυτήν οι Βούλγαροι είχον 7 νεκρούς, 8 αιχμαλώτους και πολλούς τραυματίας, έναντι 9 τραυματιών εκ των ημετέρων. Διά του δημιουργηθέντος κενού, αι εθνικαί ομάδες συνέχισαν την πορείαν των και την πρωΐαν τής 17-12-43 εστρατοπέδευσαν εις υψώματα Ριζιανών Κιλκίς.

    18-12- 1943

    Ισχυραί δυνάμεις του ΕΛΑΣ επετέθησαν κατά των προφυλακών μας εις Ριζιανά, επιχειρήσασαι την κατάληψιν δεσποζόντων τής περιοχής υψωμάτων. Μετά τρίωρον μάχην ηναγκάσθησαν να υποχωρήσωσι προς την κορυφογραμμήν Κρουσίων με απωλείας.

    25-12-1943

    Από την γενομένην έρευναν, διεπιστώθη ότι ο μέσος όρος φυσιγγίων μεταξύ των ανδρών ανέρχεται εις 15-30. Χειροβομβίδες μόνον 8. Τα οπλοπολυβόλα από 200-300 φυσίγγια. Τα μικρά αυτόματα επίσης. Μόνον εν βαρύ πολυβόλον μας έχει περί τα 1100 φυσίγγια. Αι ομάδες μας εγκατεστάθησαν σταθερώς εις οχυράς θέσεις. Πλην ολίγων αξιωματικών, ουδείς άλλος γνωρίζει την κατάστασιν από πλευράς πυρομαχικών. Όλοι οι άνδρες είναι αισιόδοξοι, ατενίζουν μίαν καλυτέραν αύριον. Έχουν την συναίσθησιν του αήττητου. Όλοι εορτάζουν την γέννησιν του Θεανθρώπου, ενώ ημείς με τον υπομοίραρχον Τζαμαλούκαν, συνεχώς συσκεπτόμεθα. Λύσις του προβλήματος δεν υπάρχει. Μοναδική μας ελπίς απομένει αι πιθαναί ρίψεις των Συμμάχων.

Εν τω μεταξύ καθημερινώς πληροφορούμεθα περί νέων συγκεντρώσεων του ΕΛΑΣ διά μετακινήσεως μονάδων του εκ διαφόρων περιφερειών Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Διά προσπάθειαν ματαιώσεως της προετοιμασίας του εχθρού ούτε σκέψις. Τα πυρομαχικά μας αρκούν μόνον «διά να αποθάνωμεν εντίμως εις τα χαρακώματα», κατά την έκφρασιν του Τζαμαλούκα.

Μερική άποψη του χωριού Τριάδα Σερρών και στο βάθος τα βουνά Κρούσια. Την 9-1-1944 έλαβε χώρα μεγάλη μάχη μεταξύ εθνικών αντάρτικων ομάδων από τους τότε υπομοιράρχους Κ. Μήτσου και Αίαντα Τζαμαλούκα αφ’ ενός και του ΕΛΑΣ αφ’ ετέρου. Κατά την μάχη σκοτώθηκαν 300 ελασίτες και 250 των εθνικών αντάρτικων ομάδων.

Το χωριό σήμερα

    9-1 - 1944

    Τας πρώτας πρωινάς ώρας τής 9-1-44, 2.000 μόνιμοι αντάρται του ΕΛΑΣ και 400-500 εφεδρικοί του επετέθησαν κατά των θέσεων μας επί μετώπου 15 χιλιομέτρων, καλυπτομένου δι' 800 περίπου ανταρτών μας, μεταξύ των οποίων και τίνες εφεδρικοί, επίλεκτοι.

    Πρώτος αντικειμενικός σκοπός του εχθρού είναι η κατάληψις του χειμάρρου διά την διχοτόμησιν του μετώπου μας.

    Αι εθνικαί ομάδες ευρίσκοντο εις τας θέσεις των και εις τινα σημεία του μετώπου, εκ της πρώτης ώρας της επιθέσεως, ήρχισεν αγών σώματος προς σώμα εντός των χαρακωμάτων μας. Οι ελασίται πολεμούν με ασυνήθη τόλμην, αλλά και οι αντάρται μας με απόλυτον ψυχραιμίαν αντιμετωπίζουν αλλεπάλληλα κύματα επιθέσεων, με αραιά μεν, εύστοχα όμως πυρά.

    Προ τής 8ης ώρας, προ των χαρακωμάτων των αμυνομένων υπάρχουν δεκάδες νεκρών, οι κομμουνισταί όμως δεν πτοούνται. Εξακολουθούν να επιτίθενται, αδιαφορούντες διά τας απωλείας των.

    Περί την 9ην ώραν, ο αγών ήτο κρίσιμος. Την πλάστιγγα έκλινεν υπέρ ημών το μοναδικόν μας βαρύ πολυβόλον, το όποιον λόγω της παγωνιάς μέχρι της ώρας αυτής δεν ελειτούργησεν. Οι ανθυπασπιστής Κουτσαμπέλας και ενωμοτάρχης Κουκουβής, μετά σκληράν πάλην, ανακατέλαβον απολεσθέν ύψωμα και εγκατέστησαν έπ' αυτού το βαρύ πολυβόλον με χειριστήν τον λοχίαν Κοσμίδην. Τα πυρά υπήρξαν εύστοχα και ο εχθρός εκαμεν ελαφράν σύμπτυξιν. Μετά προπαρασκευήν κολάσεως πυρός βαρέων όλμων και άλλων όπλων, επανέλαβε την επίθεσίν του, είχεν όμως την ιδίαν τύχην. Από τής στιγμής αυτής οι εθναντάρται ανέλαβον πρωτοβουλίαν κινήσεων. Επίθεσίς μας διά των ομάδων Ποταμοπούλου, Γιαχμά, Παπούλια, Πετρίδου επέτυχεν εις το δεξιόν της εχθρικής παρατάξεως με αιχμαλωσίαν 70 ελασιτών και λαφυραγώγησιν 50 μεταγωγικών του. Αι ομάδες αύται, με διαφόρους ελιγμούς κατέλαβον θέσεις απειλούσας τα νώτα του εχθρού και ανεκούφισαν την κεντρικήν γραμμήν μας. Κατά τον ίδιον τρόπον οι Σαρηγιαννίδης, Ραφτόπουλος, Αποστολίδης, Ιωακειμίδης, αντεπιτεθέντες εις το αριστερόν, υπεχρέωσαν τον εχθρόν να συμπτυχθή. Οι Γαβριηλίδης Μπαντουβάκης και άλλοι ομαδάρχαι επέτυχον την δημιουργίαν θύλακος εις το κέντρον του εχθρού, τον έπληξαν θανάσιμα εκ των νώτων και ενέσπειραν πανικόν και σύγχυσιν. Περί την 16ην ώραν, εγένετο γενική αντεπίθεσις εφ' ολοκλήρου του μετώπου, ήτις και επέτυχεν απολύτως, αρχίσαντος του εχθρού να υποχωρή ατάκτως. Εις αυτήν την γενικήν σύγχυσιν του εχθρού, παντού οι άνδρες μας εισεχώρησαν και εις τα νώτα του.

Επηκολούθησε μία πραγματική τραγωδία των επιτεθέντων. Αι χαράδραι εγέμισαν από πτώματα και παντοειδή υλικά. Κατεδιώχθησαν μέχρι τής κορυφογραμμής των Κρουσίων, όπου και εκαλύφθησαν από το επελθόν σκότος και τα δραστικά πυρά εφεδρικής των δυνάμεως.

Αυτό ήτο το τέλος της τελευταίας προσπάθειας του ΕΛΑΣ, όπως μας διαλύση. Ατυχώς υπήρξαμεν ηττημένοι νικηταί. Τα πυρομαχικά μας, παρά την τηρηθείσαν φειδώ εξηντλήθησαν τελείως, φθάσαντα εις τα 5-6 φυσίγγια κατ' άνδρα.

    Μετά την μάχην της 9-1-44 επληροφορήθησαν όλοι οι άνδρες την εξάντλησιν των πυρομαχικών μας και κάθε ήμερα ανταρτικής ζωής ήτο χειρότερα τής προηγουμένης.

    Η ΠΑΟ μας επληροφόρησεν ότι το Συμμαχικόν Στρατηγείον, διά λόγους τεχνικούς(!) και πάλιν δεν επρόκειτο να μας εφοδιάση διά πυρομαχικών.

Απεφασίσαμε την αυτοδιάλυσίν μας, γενομένην την 24 Ιανουαρίου 1944. Ωμίλησα προφορικώς προς τούς άνδρας και διά του Α' υπαρχηγού μου, υπολοχαγού Θωμαΐδου απηύθυνα εγγράφως την ακόλουθον ημερησίαν διαταγήν:

Στον Ζέρβα                                                                       Αρχική Σελίδα